2025 жылғы 18 ақпанда ISSAI аға деректер талдаушысы, доктор Жанат Махатаева Абай ТВ-ның танымал «Ашық академия» бағдарламасында өзінің 30 минуттық лекциясын оқыды. Бұл бағдарлама белгілі ғалымдар мен академиктердің еңбектерін көрсету мақсатында ұйымдастырылған, және доктор Махатаеваға кеңейтілген шынайылық (AR), компьютерлік көру және адам-робот өзара әрекеттесуі салаларындағы жаңашыл зерттеулерін бөлісуге мүмкіндік берді.
Доктор Махатаеваның лекциясы үш қызықты бөлімнен тұрды. Бірінші бөлімде ол кеңейтілген шынайылық (AR) тұжырымдамасын таныстырып, Назарбаев Университетіндегі магистратурада жасаған екі инновациялық зерттеу жобасын ұсынды. Бірінші жоба AR технологиясын пайдаланып, жұмыс істеп тұрған роботтардың айналасындағы қауіп аймақтарын визуализациялауды зерттесе, екіншісі — ExoMem жүйесі AR мен Компьютерлік көруді біріктіріп, үш қабатты ғимараттың дәліздеріндегі 3D объектілерді анықтап, оларды локализациялау мүмкіндігін ұсынды.
Дәрістің екінші бөлігі аудиторияға толықтырылған шындық (AR) және виртуалды шындық (VR) технологияларының дамуының тарихына шолу өткізді. Доктор Махатаева сондай-ақ адам-компьютер және адам-робот өзара әрекеттестігі саласындағы AR цифрлық көзілдіріктердің ағымдағы мүмкіндіктерін талқылап, AR, VR және робототехниканың әртүрлі салаларында пайда болған әртүрлі қосымшаларды көрсетті.
Соңғы бөлігінде доктор Махатаева ISSAI командасының жаңашыл зерттеу жобаларын, соның ішінде Umay және Aibike фотореалистік адам прототипі жүйелерін көрсетті. Ол Aibike жүйесімен қазақ тілінде қарым-қатынас жасауға мүмкіндік беретін KAZ LLM жүйесінің маңызын атап өтті, бұл жергілікті тіл модельдерін пайдалану арқылы дәлірек және мәдени тұрғыдан өзара әрекеттесулерді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Доктор Махатаева сондай-ақ виртуалды аватар жүйелерінің дамуы мен әлеуетті болашағын талқылады, әсіресе олардың білім беру саласындағы рөлін көрсетті.
Лекциясын қорытындылай отырып, доктор Махатаева әрбір елдің өздерінің жергілікті тілде сөйлей алатын, мәдени дәстүрлерді сақтайтын және ұлттық құндылықтарды қолдайтын жасанды интеллект жүйелері мен агенттерін дамыту маңыздылығын атап өтті.
Доктор Махатаеваның толық лекциясын жақында Abai TV-дан және оның YouTube-тағы арнасынан көруге болады.